A literatura universal tamén se cita en galego

Dende hai algo menos de medio ano, a TVG emite o programa Atrápame se podes. Trátase dun espazo de preguntas e respostas sobre coñecemento xeral lanzado en 2014 pola canle pública vasca ETB2 (que emite integramente en castelán). En vista do éxito, ao longo destes anos incorporárono a cadansúa grella un bo número de televisións autonómicas: as de Aragón, Canarias, País Valenciano, Cataluña ou Galicia.

A fórmula é bastante sinxela; consiste na superación de distintas roldas de preguntas, a miúdo vencelladas coa cultura do país, por parte dos cinco concursantes iniciais. Así, estes deben responder correctamente o maior número de preguntas posible até que, ao cabo, os dous participantes con mellores porcentaxes de acerto e puntuación se enfrontan nunha final, que haberá de resolverse cun mínimo de cinco preguntas para cadaquén. De respondelas todas ben, velaí vai o bote directo ao peto do afortunado. Outramente, o gañador deberá conformarse co petisco, isto é, con 200 €.

Secasí, trátase dun programa moi afastado dos niveis de esixencia cultural do paradigmático e estupendo Saber y Ganar de TVE. Isto non é nin bo nin malo, tan só distinto, por moverse Atrápame se podes noutra escala e ter un propósito, un público destinatario e unhas aspiracións a todas luces diferentes. Porén, non parece que ese condicionante á baixa sexa óbice para que, en emitíndose na televisión pública galega (suposta garante e promotora do galego), os espectadores reclamemos un mínimo de coidado, que hoxe por hoxe non se ten, no tratamento dado á lingua, tanto na forma escrita (por exemplo, nos rótulos das preguntas, que demasiadas veces amosan erros) como a nivel oral (sen ir máis lonxe, hai que afearlle o seu desleixo lingüístico ao presentador, Paco Lodeiro, un tipo carismático e profesional pero que en ocasións desatende o galego).

 

As citas ás obras literarias

Con ánimo tan construtivo e cordial coma firme, cómpre lembrarlles ao guionistas dese programa que en galego as obras estranxeiras non se citan endexamais en castelán, agás se foron escritas nesa lingua e nunca importadas ao galego. Esa práctica é ridícula, rancia e mesmo vergonzante; unicamente serve para dar conta do baixo nivel intelectual de quen o fai. Amais, aínda que non sempre de maneira consciente, implica darlle pé a un nocivo prexuízo que somete o galego fronte ao castelán, unha lingua que para o caso non pinta nada.

Así pois, nunca, en ningunha circunstancia, se pode colocar o seguinte rótulo nun programa en galego emitido pola televisión pública de noso:

Quen é a autora francesa que escribiu a novela “El amante”, ambientada na Indochina colonial?

Resulta que O amante, de Marguerite Duras, está publicada en tradución directa do francés ao galego (a cargo de Oriana Méndez). Publicouna Faktoría K, un selo de Kalandraka, nunha data recente: comezos de 2020. Atraveríase alguén a darlle a volta?:

¿Quién es la autora francesa que escribió la novela “O amante”, ambientada en la Indochina colonial?

Nunca. Impensable.

Dende un punto de vista académico e filolóxico, o correcto é, na escrita, citar en galego todo aquilo que conte cunha tradución publicada, ao tempo que se deben manter os títulos na lingua orixinal cando non haxa unha tradución. Agás cando, por cuestións máis complexas como un cambio de alfabeto ou unha transliteración demasiado opaca, sexa necesario facilitar a comprensión, para o cal existen diversas fórmulas, pero que nunca pasan por relegar o galego en prol do castelán nin de ningunha outra lingua.

Daquela, se non chega a haber tradución publicada de O amante, que a hai, como debían proceder os responsables de Atrápame se podes? Caberían varias opcións, dende citar no francés orixinal a obra para logo incluír entre paréntese ou corchetes a tradución suxerida, até directamente inserir a tradución ao galego sen máis, por se tratar dun espazo de entretemento. Xa que logo, o rótulo podería quedar tal que así:

  1. Quen é a autora francesa que escribiu a novela O amante, ambientada na Indochina colonial?

  2. Quen é a autora francesa que escribiu a novela L’Amant [O amante], ambientada na Indochina colonial?

  3. Quen é a autora francesa que escribiu a novela L’Amant (O amante), ambientada na Indochina colonial?

Hai nos dous últimos casos un pequeno detalle que, a maiores, achegaría información respecto da inexistencia dunha versión en galego: a ausencia da cursiva na forma galega. Tirando dese fío, de feito, os guionistas poderían (se tecnicamente é viable xogar coas cursivas) permitirnos aos espectadores saber que traducións son suxeridas e cales formais. Así, unha opción realmente interesante podería ser esta:

  • Que editorial galega publicou en 2017 a novela de Jane Austen intitulada Persuasión?
  • Como se chama o protagonista de «A montaña máxica», escrita polo alemán Thomas Mann?
  • Que británica escribiu Un cuarto de seu?
  • En que país naceu James Joyce, autor de Retrato do artista cando novo, UlisesDublineses?
  • É O Quixote a obra máis traducida da literatura española?
  • Cantas versións distintas da novela O perfume se publicaron en galego?
  • Quen traduciu ao galego a novela de Julian Barnes Arthur e George?
  • Quen é o autor de «Almas mortas»?
  • En que ano gañou Siri Hustvedt, autora de O verán sen homes, o Premio Princesa de Asturias das Letras?
  • De que famoso autor francés son os relatos «Bóla de sebo» e «O Horla»? (aquí, mágoa, non habería maneira de saber –bardante que o presentador ou a formulación o queiran indicar– se existe ou non tradución ao galego, na medida na que, por seren contos integrados en recompilatorios, as aspas francesas son as que proceden, en detrimento da cursiva)

E se estas solucións non gustan, hai ben doutras. Pero nunca, nin dando por válida a actuación máis trapalleira, é tolerable que se cite, nun enunciado en galego, unha obra francesa, chinesa, catalá ou rusa pola versión publicada en castelán.

 

Como saber se unha obra literaria está ou non traducida ao galego?

Para coñecer se existe algunha tradución publicada en galego dunha determinada obra literaria, hai un primeiro paso básico que debe darse: peneirar a Biblioteca da Tradución Galega, o catálogo da Biblioteca Virtual de Literatura Universal en Galego e a Wikipedia en lingua galega (mediante unha busca por autor e/ou obra ou, indo ao concreto, coa revisión de útiles listaxes e anexos como os da «Biblioteca Galega de Clásicos Universais», «Grandes do noso tempo», «Clásicos do Pensamento Universal» etc).

Se a obra non estivese rexistrada en ningún deses repositorios, a fin de asegurarse, por suposto é conveniente acudir tamén á Base de datos de libros editados en España, así como aos historiais de obras gañadoras dos distintos premios de tradución. Mesmo consello en canto á procura no catálogo da Biblioteca Nacional de España. A maiores, outro espazo de consulta con gran cantidade de información (sinopses incluídas) son os Informes Anuais de Literatura do CRPIH, e son así mesmo moi valiosas as Panorámicas da Tradución.

Hai que ter en conta que existen máis de 4.000 obras traducidas ao galego (as fontes difiren no dato, de modo que é un valor figurado) e que a práctica totalidade desa produción (máis do 95 %) se realizou a partir de 1981, ano da aprobación do Estatuto de Autonomía vixente.

 

O cinema

Fóra da tradución literaria, vaia toda a nosa solidariedade cos tradutores e tradutoras audiovisuais, con quen os responsables de Atrápame se podes teñen tamén unha débeda pendente. Até o momento, no cento escaso de programas emitidos mostráronse incapaces de seguir un criterio coherente en relación cos títulos das películas, fosen grandes clásicos ou intranscendentes comedias románticas. Para lle poñeren termo a ese despropósito, un punto de partida podería ser que gardasen en marcadores a Lista de filmes con versión en galego, de grande utilidade e en continua actualización.

Á hora de citar obras artísticas, oxalá pronto poidamos superar estes prexuízos que tanto dano nos fan como sociedade. E oxalá, unha vez desbotados os prexuízos contra a literatura traducida e en xeral contra calquera peza de arte ideada orixinalmente noutras linguas, a Atrápame se podes e ao resto de programas de coñecemento xeral lles vaia moi ben.

Vellos que tampouco non deben de namorarse?

Ás veces o azar crea estrañas parellas de baile; outras, á hora de programar as publicacións, somos nós os que procuramos que os libros cunha mesma data de lanzamento teñan algunha clase de vinculación.

Así, por exemplo, hai agora un ano tirabamos do prelo senllas obras dos estadounidenses Rebecca Harding Davis (A vida na fundición) e Richard Harding Davis (Na néboa), nai e fillo. De igual modo, o pasado mes de xullo dabamos conta da publicación de dúas novelas onde a industria do vidro tiña un peso capital, a través de dúas personaxes literarias de excepción: Sara Videbeck en As nosas normas, do sueco Almqvist, e Bempa Tantis en O obradoiro de vidro, do grego Koumantareas.

Nesta ocasión, en parte por unha casualidade, as novidades correspondentes ao derradeiro trimestre de 2021 (A historia do bondadoso vello e da fermosa moza, de Italo Svevo, en tradución de Isabel Soto, e O estoico, de John Galsworthy, en tradución de Antía Veres) chegan vencelladas polo fío da velleira. Nelas, os anciáns protagonistas –por unha banda o inglés Sylvanus Heythorp e pola outra o triestino ao que o narrador se refire como «O meu vello»– establecen distintas relacións con mulleres máis novas; non necesariamente de amor, pero si de atracción e mesmo poderiamos dicir que de afecto. Sexa coa nora ou coa criada no caso do personaxe perfilado por Galsworthy, sexa coa fermosa moza no caso do bondadoso vello de Svevo.

Verbo da narrativa deste último, son continuas as reflexións acerca da velleira, en correlación coas restantes etapas dunha vida.

Mentres que Galsworthy, autor distinguido co Premio Nobel de Literatura en 1932, tende a pousar a súa mirada no valor da experiencia, sexa aplicada aos asuntos financeiros ou a reaxustar as prioridades vitais.

Consideramos, polo tanto, que ambas as novidades deste outubro lles resultarán especialmente atractivas a aqueles lectores e lectoras con gana de afondaren na temática das relacións interxeracionais.

Resolto o III Premio Realia de Tradución

O xurado –formado por Estela Villar, Bieito Legaspi e Isabel Soto– resolveu que a obra gañadora da III edición do Premio Realia de Tradución Literaria fose As consecuencias da vella historia, escrita por Georgios Viziinos e traducida do grego moderno ao galego por Alfonso Blanco Quintela.

Como se recolle na Acta, “a tradución asinada por Blanco Quintela é digna vencedora por varios motivos, como a procura dun léxico rico, cun uso adecuado da sinonimia […] Recoñéceselle ao tradutor non só que saiba traer de maneira eficaz un texto en tradución directa do grego ao galego, senón tamén a súa contribución ao encher un pequeno baleiro no corpus galego de tradución […] En definitiva, unha tradución competente, que cos procesos de revisión aínda por chegar pode converterse nunha estupenda proposta literaria para os lectores e lectoras en galego”.

De maneira moi breve, cabe apuntar que, na literatura grega de finais do século XIX, Viziinos destaca por ser un dos introdutores do costumismo, un movemento no que brillan especialmente os seus contos e novelas curtas, caso este último da obra premiada, que foi escrita durante a estadía do autor en París e publicada orixinalmente nas páxinas da revista Estia uns ano despois, en 1884, unha vez radicado definitivamente en Grecia.

Moitos parabéns, polo tanto, a Alfonso Blanco, quen coa futura publicación da novela de Viziinos terá xa cinco obras traducidas dende grego moderno ao galego. Estas son as outras:

Reimpresión de A nosa Negra

Hai un par de semanas puxemos a circular a segunda impresión da novela A nosa Negra, de Harriet E. Wilson. Aínda que nos movamos sempre en números e tiraxes moi modestas, é un motivo de especial alegría comprobar que unha obra así -tan crúa coma real- callou entre os lectores e lectoras en galego; de feito, é a primeira vez que reimprimos a pouco máis de medio ano vista da publicación dunha novidade. Ben está, e agradécese.

Gran parte do mérito cómpre recoñecerllo, amais de ás virtudes inherentes ao texto de Wilson, a María Reimóndez, a súa tradutora, polo acerto e a profesionalidade no traslado á lingua meta. Até o de agora, as recensións aparecidas en blogs especializados, prensa escrita e radio fixeron sempre mención expresa da alta calidade do texto na súa versión galega. De igual modo, hai uns meses o xurado do Premio Follas Novas tivo a ben  galardoala como mellor tradución publicada en 2020, porque «achega á lingua galega un libro fundamental da revisión histórica a través da literatura, introducindo a historia contada dende as persoas subalternas».

Cómpre así mesmo agradecerlle á ribeirense Benita Sampedro, experta en literatura colonial, que nos axudase a presentar e difundir a obra de Wilson. Para quen estea interesado en afondar un pouco máis, na entrada intitulada «A nosa Negra: apuntamentos tras un faladoiro virtual» queda o resumo da presentación virtual que no seu momento fixeramos, grazas ás eficientes xestións da libraría Lila de Lilith de Santiago de Compostela.

Convócase o III Premio Realia de Tradución Literaria

Hoxe, por fin, unha vez que se publicou no Boletín Oficial da Provincia da Coruña a convocatoria do III Premio Realia de Tradución Literaria, podemos convidar a todos os tradutores e tradutoras ao galego a que presentedes os vosos traballos ao certame que coxestionamos a canda o Concello de Santiago de Compostela.

En relación coas dúas edicións pasadas (convocadas en 2016 e 2018 e resoltas a ano vencido), hai unicamente dúas diferenzas que convén sinalar: o premio pasa a estar dotado con 1.500 € (antes eran 1.200 €), e este ano só se aceptarán obras traducidas de autores ou autoras inéditos en galego. Este segundo requisito foi un trasacordo necesario, pois o Concello non podía vincular as exclusións unicamente aos autores presentes no noso catálogo, mentres que nós non podiamos repetir autores (política editorial que nos distingue dende hai case dez anos).

Polo demais, nada cambia: mantense o mínimo de 100.000 caracteres incluídos os espazos, as obras deben pertencer imperativamente ao dominio público (ollo!: deben transcorrer 80 -e non 70- anos dende a morte do autor ou autora), e, nunca está de máis lembralo, este premio non é para compilacións de relatos, senón só para novelas e novelas curtas -con todo e iso, si entrarían nesta última categoría os relatos autónomos que superen o número mínimo de matrices estipulado-.

Na editorial, tiñamos todo listo para convocar este premio hai un ano e medio longo, pero primeiro a COVID-19 e máis tarde os demoradísimos tempos administrativos fixeron que non fose até agora, finais de xullo, cando se faga pública a convocatoria. Tanto é así que as presentes bases mencionan a ATG (hoxe inactiva, en proceso de disolución) e falan de agosto como data prevista para que o xurado emita o ditame; naturalmente, dado que o prazo vai estar aberto por obriga administrativa durante un mes exacto a contar dende este 26 de xullo, o ditame deberá postergarse uns días, posiblemente até a segunda quincena de setembro, a fin de que as obras se lean e valoren como corresponde.

Moita sorte!

Velaquí as bases íntegras:

Os primeiros 101 títulos

Coa incorporación ao catálogo das novelas As nosas normas, de Carl Jonas Love Almqvist, traducida por Marta Dahlgren, e O obradoiro de vidro, de Menis Koumantareas, traducida por Alfonso Blanco, son xa 101 os títulos publicados por Hugin e Munin.

Este labor de edición constante, entendemos que metódico e equilibrado, posibilitou que a editorial vaia camiño de cumprir os primeiros dez anos de vida. Dende o punto de vista fiscal, a efeméride habería que datala no vindeiro outubro, pero aténdonos á publicación das dúas primeiras obras (Servizo de Correos e O forasteiro misterioso), a celebración do aniversario será en decembro. Chegado o momento, daremos boa conta.

As novidades: un clásico escandinavo e a novela galardoada co Premio Nacional de Literatura de Grecia en 1976

As nosas normas supón para nós a sexta obra importada dende a lingua sueca. Coma en ocasións anteriores, a tradución asínaa Marta Dahlgren, tradutora que en 2016 fora recoñecida co Premio Plácido Castro polo seu traballo de translación ao galego de Kallocaína, obra de culto da ciencia ficción europea. A novidade que agora propomos é a novela máis coñecida e relevante do peculiar C. J. L. Almqvist. Con total certeza, sorprenderá. Velaí un fragmento da sinopse:

Durante unha travesía polo lago Mälaren entre Estocolmo e Arboga, o sarxento Albert coñece a Sara Videbeck. Ela, orfa de pai, rexenta unha vidraría en Lidköping, a onde regresa tras unha viaxe de negocios. Ao longo do traxecto, ambos os mozos estreitarán lazos e proxectarán unha vida en común baseada nunha relación de igual a igual, algo irrenunciable para ela. (…) Propiciou unha fonda e acalorada discusión política e literaria ao redor do xénero na Escandinavia do século XIX. Na actualidade, As nosas normas considérase unha novela «profética e igualitaria».

O obradoiro de vidro, pola súa banda, é a quinta obra grega que incorporamos ao catálogo; as cinco, ademais, do século XX, especialmente convulso tamén para o país heleno. A diferenza das anteriores, esta peza de Koumantareas é a primeira que transcorre nun ambiente urbano ben recoñecible (na buliciosa Atenas, marco case único no conxunto da obra deste autor, con enorme sona no seu país pero aínda non demasiado fóra).

Ambas as obras están protagonizadas por mulleres memorables –así o sinalan multitude de estudos e recensións–. No caso da obra sueca, por Sara Videbeck, benquerida personaxe de ficción que hoxe, en Lidköping (a súa vila natal), conta cunha estatua conmemorativa. No caso do texto grego, por Bempa Tantis, unha muller outrora idealista que consome a vida entre un negocio non demasiado boiante, un marido abúlico que a idolatra en silencio, dous empregados servís e ilusións de improbable consecución. Ademais, o azar quixo que nas dúas novelas teña un papel destacado o vidro.

Que hoxe poidamos celebrar os 101 títulos é posible grazas a moitos factores, por suposto, pero antes que nada ao apoio dunha valiosa base de persoas subscritoras que nos outorgan unha total independencia respecto da Administración, empezando polo aspecto económico. Por iso, grazas outra vez. A mellor literatura universal, tanto clásica coma contemporánea, está en galego grazas a quen mercades libros en galego.

Boas e proveitosas lecturas.

Elementos paratextuais e ilustracións no corpo das novelas

Non é habitual, pero tampouco non é novo, que algúns escritores e escritoras opten por introducir elementos paratextuais no corpo das súas obras de ficción. Por norma xeral, trátase dunha operación cando menos arriscada, pois desvía a atención da lectura e rompe cos códigos tácitos do que se entende por escritura moderna. Porén, pode dicirse que a empresa tivo éxito sempre que os engadidos -que adoitan complicar o proceso de edición e que, en ocasións, cómpre adaptar cando o formato físico do libro muda entre unha e edición e a seguinte- logran o obxectivo de complementar o texto no canto de simplemente decoralo. Por outra banda, a ilustración de novelas é algo bastante corrente, non só na literatura infantil e xuvenil. Aínda que de maneira residual, tamén o noso catálogo conta con algunha obra de vello que puxemos a punto e imprimimos coas ilustracións orixinais.

Velaquí 6 exemplos diversos tomados de libros de noso:

O verán sen homes, de Siri Hustvedt. Un exemplo de debuxos moi sinxelos a cargo da propia autora, que aparecen inseridos no corpo da obra a modo de variacións, cun cariz simbólico e sen maiores pretensións.

 

A señorita Else, de Arthur Schnitzler. A impresión dun pentagrama como parte integrante dunha obra literaria. Como se indica nunha nota ao pé, ademais de Schnitzler, tamén Hans Henny Jahnn ou Ingerborg Bachmann probaron a incluír fragmentos musicais en textos literarios. Mediante esta técnica, Schnitzler parecía querer dotar a palabra escrita dunha maior intensidade dramática, ao tempo que puña de relevo o gusto musical da sociedade austríaca de finais do século XIX. Por outra banda, cómpre salientar a estreita relación do autor coa música, que, en palabras do estudoso Marc A. Weiner, actúa «a modo de sismógrafo social» (Arthur Schnitzler and the Crisis of Musical Culture, 1986), e adoita ocupar un papel preponderante nas súas novelas e relatos.

 

O caranguexeiro, de Takiji Kobayashi. Aquí o que se aprecia é un esquema que emula a proposta escrita nun papel por un dos personaxes.

 

As confesións dunha filla do século, de Donna Paola. Nesta ocasión, cada unha das cartas está precedida pola imaxe do seu destinatario. Funciona bastante ben, pois as imaxes vense logo complementadas (aínda que non sempre) por coidadas descricións dos retratados.

 

O home das bonecas, de Jean-Louis Renaud. En verdade, esta si era unha novela breve ilustrada. O que fixemos na edición galega foi incorporar os debuxos que había en páxinas soltas ao propio texto, tratando de inserilos naquelas pasaxes ás que aludían.

 

Un mundo distinto e igual, de Joseph Hall. Aquí aparece un xogo cunha vella inscrición que o narrador deseguida traduce.

Boa literatura vasca traducida ao galego

A partir da escolma realizada por Beñat Sarasola no artigo intitulado «Literatura en euskera: lo que no hay (y lo que hay) en castellano», incluído no número de xuño da revista dixital CTXT, pareceunos que podería resultar interesante comprobar que autores e autoras vascos mencionados por el teñen a día de hoxe obra traducida en galego.

Vaian primeiro as palabras que Sarasola lles dedica a Harkaitz Cano e Uxue Alberdi, con senllas novelas no noso catálogo. Verbo do primeiro, o articulista expresa o seguinte:

«Pese a que para o lector en español son Elorriaga e Uribe os escritores máis coñecidos en éuscaro de entre os nados nos setenta, no País Vasco o escritor máis influente e laureado é, sen dúbida, Harkaitz Cano. Autor dunha extensa obra, foi un dos membros máis destacados do grupo literario Lubaki (Trincheira) nos noventa (tamén o integraron Xabier Gantzarain, Ander Izagirre e Asier Serrano, entre outros). Esta foi a primeira plataforma literaria importante desa xeración. Non obstante, Cano non acadou, até o de agora, en España o recoñecemento que ten no País Vasco. A meirande parte da súa obra está traducida ao castelán, e a súa obra narrativa máis importante, amais, nunha grande editorial como Seix Barral. En 2004 editáronlle Jazz y Alaska en la misma frase (Beluna Jazz, no orixinal éuscaro), engaiolante novela escrita sendo aínda universitario (o orixinal é de 1996), e despois publicaron tres libros máis, entre os que salientaría Twist (tradución ao español de Gerardo Markuleta), novela que foi traducida tamén ao búlgaro, ao inglés e ao italiano».

De Cano, trouxeramos a finais de 2013 a novela Pasaia blues (traducida por Isaac Xubín), que reimprimimos aínda non hai moito, como explicabamos nesta entrada do pasado mes de febreiro. Tamén súa, é posible ler en lingua galega unha peza de literatura infantil, A orquestra terrestre (Xerais, 2017), e mais o cómic A consulta. Os derradeiros días de Santi Brouard, ilustrado por Adur e publicado por Demo Editorial en 2020.

Por outra banda, de Uxue Alberdi dise o seguinte:

«O novo proxecto editorial de Consonni, que consiste en traducir ao castelán autoras que escriben en éuscaro, tamén está ofrecendo a súa oportunidade a textos en éuscaro para que poidan atopar novos lectores fóra do País Vasco. O primeiro libro editado foi Jenisjoplin (tradución ao español de Irati Majuelo) de Uxue Alberdi, que suscitou un interese máis ca notable…».

De Alberdi, é posible ler en galego dende comezos de 2018 a novela O xogo das cadeiras, novamente na tradución de Xubín. Tamén dela, está en galego unha obra destinada ao público infantil, Cando sexades pequenos, ilustrada por Aitziber Akerreta e publicada por Kalandraka en 2013.

A continuación queda a listaxe de escritores mencionados, sen distinción entre narradores, poetas ou ensaístas. En gris, quen aínda non conta con obra traducida ao galego (que nos conste; puido escaparnos algún, claro); en redonda e cor vermella, quen si; aínda que claramente son os menos, inclúense neste último grupo aqueles autores e autoras con obra publicada en revistas literarias, antoloxías e formatos exclusivamente dixitais:

Bernardo Atxaga

Juan Garzia

Koldo Izagirre

Edorta Jimenez

Anjel Lertxundi

Pello Lizarralde

Xabier Montoia

Lourdes Oñederra

Ramón Saizarbitoria

Joseba Sarrionandia

Arantxa Urretabizkai

Unai Elorriaga

Kirmen Uribe

Iban Zaldua

Jokin Muñoz

Miren Agur Meabe

Iñigo Aranbarri

Itxaro Borda

Ion Alonso

Aingeru Epaltza

Rikardo Arregi Diaz de Heredia

Jose Luis Otamendi

Xabier Gantzarain

Ander Izagirre

Asier Serrano

Mikel Peruarena

Ixiar Rozas

Irati Jimenez

Irati Elorrieta

Eider Rodríguez

Katixa Agirre

Karmele Jaio

Amets Arzallus e Ibrahima Balde

Leire Bilbao

Angel Erro

Jon Gerediaga

Castillo Suarez

Alaine Agirre

Miren Amuriza

Danele Sarriugarte

Uxue Apaolaza

Jon Benito

A fraseoloxía da novela Unha muller perdida

Se onte difundiamos a análise que, co gallo da edición en galego de A peste, os tradutores Isabel Soto e Xavier Senín facían das personaxes femininas presentes na novela de Camus, hoxe toca fincarlle o dente a outro dos artigos que integran o número 21 da revista Viceversa: «Unha muller perdida: A entrada de Willa Cather no panorama editorial galego», a cargo de Antía Veres Gesto.

Entre outras cuestións de interese que releva a tradutora, se cadra convén destacar, na subsección 3.4 dedicada á Fraseoloxía, as táboas coas concienciudas correspondencias inglés-galego. Non resulta estraño, polo tanto, que a acta do xurado do XVIII Premio Plácido Castro incidise no «uso dun galego extremadamente natural e próximo, empregando unha fraseoloxía propia sen alterar a atmosfera orixinal da novela» á hora de xustificar que a tradución de Veres de Unha muller perdida merecese o tal galardón.

Velaí as táboas achegadas pola tradutora cunha gran variedade de solucións: