Listado de la etiqueta: reimpresión

Reimpresión de Kallocaína

Esgotada a primeira edición, acabamos de reimprimir Kallocaína, a soada novela de ciencia ficción escrita pola sueca Karin Boye. Publicarámola en galego a comezos de 2015, na tradución de Marta Dahlgren, e ao ano seguinte foi distinguida co Premio Plácido Castro de Tradución.

Tanto a nivel temporal como a nivel temático, esta distopía parece moverse entremedias de Un espléndido mundo novo, de Aldous Huxley, e 1984, de George Orwell, na medida na que presenta un mundo de cidadáns soldado ao servizo do opresor e todopoderoso Estado Mundial e achega, entre outros elementos de interese, un soro inxectable, a kallocaína, capaz de garantir a estabilidade mundial en detrimento da autonomía do individuo.

Da tradución e mais da tradutora, o xurado do Premio Plácido Castro destacou na acta «o rigor e a viveza, trazos habituais no estilo dunha tradutora consolidada e directamente relacionada coa formación de novos profesionais da tradución», así como o feito de se tratar «dunha obra actual que conecta á perfección coas novas xeracións de lectores e lectoras».

Convidamos polo tanto á lectura deste «alegato contra o totalitarismo e o control social en clave de ciencia ficción», pois así é que como se describiu unha das obras capitais da ciencia ficción sueca nun artigo de prensa en Nós Diario, daquela Sermos Galiza.

Boas lecturas.

Reimpresión de Jude o escuro

Aínda que por contagotas, ao cabo esgotamos a primeira edición de Jude o escuro, unha das novelas máis célebres e logradas de Thomas Hardy, en tradución directa dende o inglés a cargo de María Fe González, responsable así mesmo doutros títulos que temos vivos no catálogo: Maria, de Mary Wollstonecraft, e Oroonoko, de Aphra Behn.

A de Hardy é unha novela tan extensa (na lingua de chegada, supera os 750.000 caracteres) coma interesante. Por iso, cando apenas restaban uns poucos exemplares sen vender, mandamos imprimir unha cativa segunda tiraxe, que xa está en circulación. De modo que queremos renovar o convite a que os lectores e lectoras anglófilos aborden, sexa por vez primeira ou como relectura, este clásico universal profundamente conmovedor.

Cabe lembrar que a tradución galega de María Fe González fora distinguida no seu momento co Premio Fervenzas Literarias de Tradución e fora así mesmo unha das catro finalistas do Premio AELG de Tradución.

Boas lecturas.

Reimpresión de O caranguexeiro

Hai un ano, en xullo de 2020, publicamos O caranguexeiro, a novela máis sobranceira de Takiji Kobayashi (Ōdate, 1903-Toquio, 1933). Da tradución directa do xaponés encargouse Gabriel Álvarez Martínez, responsable tamén de que neste tempo se incorporasen ao corpus galego de literatura traducida outras dúas obras de relevo: Unha noite no tren da vía láctea, de Kenji Miyazawa, publicada por Aira Editorial, e O ganso salvaxe, de Mori Ōgai, que editaron recentemente as Irmás Cartoné.

A obra de Kobayashi é un referente da literatura proletaria marxista nipoa que cabe trasladar a case calquera contexto de abuso e precariedade laboral, de aí o interese para lectores e lectoras de todo o mundo (foi traducida a decenas de linguas). De modo que é, cremos, unha moi boa nova que conseguise a chegar á reimpresión.

A crítica destacou da edición galega aspectos tales como que «o talento de Kobayashi, que se pode captar grazas á xenial tradución de Gabriel Álvarez, fai que non teñamos a sensación de ler un panfleto de ideas proletarias senón unha gran novela sobre as verdades e miserias da humanidade» ou que «a reaparición de O Caranguexeiro supón unha lembranza daquel primeiro movemento literario que estivo animado pola revolución de outubro. Pero tamén se integra a un debate contemporáneo sobre o falso poder liberador da exposición da violencia e o medo».

Co gallo desta modesta reimpresión de O caranguexeiro, aproveitamos para renovar o convite ao lectorado en galego para abordar esta interesante historia centrada no maltrato da clase traballadora.

Reimpresión de Pasaia blues

Publicada orixinalmente en lingua éuscara pola editorial Susa en 1999, Pasaia blues chegou ao mercado galego en decembro de 2013 grazas á tradución directa realizada por Isaac Xubín. Case oito anos máis tarde, tocou reimprimir, e con tal motivo aproveitamos para lle trasladar ao autor, o guipuscoano Harkaitz Cano, unha serie de preguntas, que respondeu de forma cumprida. Velaí:

 

Polo menos até o pasado outubro, Pasaia blues era a única das túas obras traducida ás catro linguas cooficiais do Estado. Como valoras ese feito? Decorridas máis de dúas décadas dende a súa publicación orixinal, que lugar dirías que ocupa esta peza na túa produción como novelista?

Pasaia blues foi o primeiro e o cómic A consulta seguiu o mesmo camiño… Para min é algo bastante misterioso. Resulta curioso que o libro siga vivo máis de vinte anos despois, o cal me reafirma no feito de que existe unha corrente subterránea que flúe devagar máis aló de modas e de fenómenos editoriais pasadíos. Cada novela busca posibles fendas e ábrese camiño entre novos lectores, novas xeracións e novas comunidades, a meirande parte das veces dun modo totalmente alleo á vontade do autor. E iso é moi estimulante. Como novelista, diría que Pasaia blues é unha especie de obra-bisagra entre unha época na que lía moita literatura de xénero e outra na que pasei a escribir cousas máis realistas. Daquela trataba de encaixar o conflito vasco dentro das regras ditadas pola novela negra, pero non acababa de me atopar cómodo de todo, aténdome a todas as convencións do xénero. Vivía en Nova York cando a escribín e sentinme moi libre, tamén polo feito de que ETA declarara por aquel entón unha tregua que, lamentablemente, se malogrou meses despois. Foi escrita en certa medida baixo o influxo de Tarantino, Paul Auster e o hard boiled americano de autores como Ross Macdonald, David Goodis e Jim Thompson, malia que xa asomaba na trama certa tendencia á digresión reflexiva na que afondaría en novelas posteriores como Twist ou Faquirraren ahotsa [A voz do faquir]. 

Que repercusión cres que teñen as traducións das túas novelas a outras linguas (tamén de fóra do Estado)? Cal é, en termos xerais, o grao de visibilidade desas obras traducidas? Funcionan igual as túas novelas entre o lectorado euscaldún e o castelanfalante?

A repercusión fóra do Estado é sempre modesta: Pasaia blues chegou a publicarse en alemán, pero é moi complicado rastrexar o percorrido e a recepción crítica da túa obra se os editores non toman a molestia de cho comunicar todo… Unha mágoa. No caso das linguas do Estado, sempre é máis calorosa: o contexto do que falo resulta máis coñecido para o lector, o interese é meirande e o xuízo crítico máis atinado. A promoción, claro está, é máis sinxela e o percorrido en librarías tamén é superior. Agrádame especialmente poder contrastar opinións in situ cos lectores. Un luxo que agora se bota en falla. A edición en español non tivo demasiado percorrido, paradoxalmente: pese a contar con dúas edicións distintas en castelán, atreveríame a dicir que a acollida foi mellor en galego e en catalán.

Como tradutor -e gran lector- que es, que novela botas en falla no corpus de literatura traducida ao éuscaro?

Entre os clásicos, boto en falla unha tradución completa e actualizada de Moby Dick, por exemplo… Traduciuse abondo durante os últimos anos, e novos selos independentes trouxeron algo de variedade, aínda que as lagoas continúan a ser enormes. Mais vai a mellor, comparando con datas relativamente recentes; clarisimamente, por exemplo, no caso da tradución de libros da literatura feminista ou escrita por mulleres, que moi pouco e pouco vai gañando o terreo que merece.

Que novela éuscara publicada no último par de anos dirías que merece unha sorte similar a Pasaia blues, é dicir, que se traduza a cando menos ás outras tres linguas cooficiais do Estado?

Aitaren etxea de Karmele Jaio creo que vai camiño diso; Amek ez dute de Katixa Agirre e Dendaostekoak de Uxue Alberdi poderían ser outros dous exemplos…

Na túa faceta de novelista, en que estás a traballar agora?

Sinto certa fatiga co realismo e o corpo pídeme un cambio de ciclo cara a outro tipo de temática e de ton. Paseino xebre escribindo algún relato de ciencia ficción e agora mesmo teño entre mans unha encarga sobre Luis Buñuel que será un ensaio moi libre camuflado de novela. Ou viceversa.

Reimpresión da Eva futura de Villiers

Hai 6 anos longos, en xuño de 2014, publicaramos a novela máis senlleira de Villiers, A Eva futura, de cuxa tradución ao galego se ocupara o tándem Isabel Soto-Xavier Senín. Pouco antes de esgotarse a tiraxe inicial, aproveitamos, coma decote, para revisar o texto e mandar imprimir uns poucos exemplares máis, que dende hai uns días xa temos connosco. Co gallo desta nova impresión, velaí un pouco de historia (adaptada dende o documento de elaboración propia “Algunhas claves para ler A Eva futura”) sobre a xestación da obra:

A xénese de A Eva futura remóntase a 1877. Nesa data, a revelación que supuxo a invención do fonógrafo do americano Thomas Alva Edison inspirou a Villiers de L’Isle Adam a idea de escribir un conto satírico de modesta feitura sobre a pretensión da ciencia moderna de rivalizar coa natureza, co fin de denunciar o mercantilismo do século. Consérvanse unhas poucas follas manuscritas daquel proxecto inicial sen título, no que tamén se inclúe a idea de fabricar un autómata semellante a un ser vivo. Dende entón, Villiers pensou en facer un relato máis ambicioso, xa cun título, «Miss Hadaly Habal», que tras varias tentativas se converteu nunha novela curta, L’Andreide paradoxale d’Edison, dividida en capítulos e que o ocupou todo o ano 1878.

Entre o outono de 1878 e os primeiros meses de 1880, o autor aumentou e afondou na obra até convertela nunha novela a todos os efectos. Esta versión, intitulada L’Ève nouvelle, comezou a aparecer en Le Gaulois, xornal dirixido por Arthur Meyer, en setembro de 1880, o que causou unha gran sorpresa entre os lectores e tamén no periódico, que interrompería a súa publicación tras catorce entregas. Villiers logrou axiña colocar a súa novela noutro medio, L’Étoile française, acabado de fundar polo seu amigo Édouard Taine por mor das eleccións lexislativas de 1881, onde apareceu ao longo de dous meses. Mais, xusto no momento de entregar a conclusión, o escritor galo detivo a publicación para retocar o desenlace.

Nada máis se soubo da obra durante varios anos até que no verán de 1884 o autor volveu intentar publicala. Un ano despois, Villiers conseguiu que lle aceptasen a nova versión no semanario La Vie moderne, co título L’Ève future, onde se publicou dende o 18 de xullo de 1885 até o 27 de marzo de 1886, con diversas interrupcións debidas ás dúbidas do autor. A versión definitiva en libro apareceu por fin en maio de 1886.

Como pode observarse, a xestación da obra foi longa e difícil. Polo título, pola elección de Edison como personaxe principal e por todo o aparello técnico que contén, Villiers parece querer vincular a súa novela co xénero da anticipación científica, cuxo modelo na época era Jules Verne –de feito, cabe sinalar a directa vinculación entre O castelo dos Cárpatos (1892) e A Eva futura. Esta consideración influíu de maneira negativa na novela. Os lectores tenden a crer que se lles vai ofrecer unha serie de aventuras baseadas na extrapolación hipotética das conquistas da ciencia, cando o fin do autor é outro, xa expresado no “Aviso ao lector”, onde define o libro como unha “obra de arte metafísica”. Deste xeito, quen espere unha narración cargada de peripecias e acción, ficará decepcionado.

En A Eva futura asistimos a unha serie de revelacións: primeiro vemos un autómata que é unha máquina e despois unha creación na que o inventor tira partido de certas conquistas do hipnotismo e do espiritismo, e incluso dunha transfiguración mediante a cal a invención escapa a todo control humano e abre o acceso ao máis alá. Malia a aparencia de novela de anticipación científica e malia a alegría algo infantil coa que Villiers detalla todos os refinamentos técnicos da andreida, A Eva futura marca os límites infranqueables da ciencia e afirma o irredutible misterio oculto no fondo das cousas.

Boa lectura!

A contrafío, do aglaio da xeración Nós á tradución de Isabel Soto

Catro anos e uns meses despois da súa publicación en lingua galega, estes días chegaron do prelo os novos exemplares de A contrafío, unha das novelas máis senlleiras e estimadas que temos no catálogo, na que traballaramos a esgalla durante polo menos un par de anos, sobre todo a súa tradutora, Isabel Soto. Coma decote, ao comprobar que se nos ían esgotando as existencias, aproveitamos para revisar o conxunto, retirar algunha que outra errata e reimprimir as correspondentes copias.

É sabido que gran parte dos nosos títulos son libros de fondo; long-sellers a pequena escala, se se quere. De entre eles, poucos hai co grao de excelencia de A contrafío. A edición galega da denominada “Biblia do decadentismo” leva incorporado un xenuíno aparato de notas ao pé (nada menos que 232; con diferenza, a que máis de entre as obras de noso), o prefacio do autor para a edición en francés de 1903, é dicir, case vinte anos despois da publicación orixinal en 1884 (un texto que reformulamos como posfacio, de tal maneira que non condicionase en exceso a lectura), a inescusable nota preliminar onde se contextualiza en catro xeniais pinceladas o pasado familiar de Des Esseintes ao tempo que se avanza o seu dandismo, e, a maiores, unha guía de lectura de elaboración propia intitulada Algunhas claves para ler A contrafío, da que chegamos a sacar algunhas copias en papel e coa que actualmente obsequiamos a quen merca un exemplar da novela.

Na tal guía, en concreto na epígrafe “Huysmans e a literatura galega”, explicamos até que punto A contrafío foi unha “referencia para os autores pertencentes á Xeración Nós, os cales participaron da sensibilidade propia da mocidade de comezos do século XX e do seu intento de busca na literatura de corte espiritualista dunha táboa coa que salvarse do naufraxio no que afogaban no contexto da España da Restauración”; de igual modo, achéganse curiosidades e vencellos entre a obra de Huysmans e outras da literatura galega como Arredor de si (1930), de Otero Pedrayo.

Por estes motivos, convidamos a lectoras e lectores a mergullarse por vez primeira ou pola enésima nunha das obras máis relevantes da literatura europea de finais do XIX.