narcís oller – Editorial Hugin e Munin

Dúas novas obras pasan a engrosar a colección Principal. Por unha banda A tolemia, novela publicada orixinalmente en catalán en 1899. Baseada nun feito real –a tráxica morte dun cliente do autor, Narcís Oller (Valls, 1846-Barcelona, 1930)–, trátase dunha narración de corte naturalista co interese posto no estigma da tolemia, que se acaba por cuestionar. Cunha mestura de humor, sarcasmo, linguaxe coloquial e doses de melodrama, o libro acolle as teorías psicolóxicas en voga de finais do XIX, e incluso o determinismo practicado por Émile Zola. Esta versión galega, a cargo de Rafa Vilar, foi merecedora do V Premio Realia de Tradución Literaria. Por certo, o xoves 9 de outubro ás 17 horas terá lugar o acto de entrega deste galardón así como unha conversa co tradutor da obra. Será na compostelá Praza da Quintana, no marco da SELIC.

Por outra banda, recuncamos coa literatura alemá. Nesta ocasión, coa incorporación ao catálogo de O aristócrata Boëtius von Orlamünde, unha espléndida novela de formación que aborda a decadencia aristocrática en vésperas da Gran Guerra. O seu autor, o moravo Ernst Weiß (Brno, 1882-París, 1933), formou parte da xeración de escritores centroeuropeos que se moveron entre os códigos propios do século XIX e a innovadora e reflexiva escrita de posguerra (Max Brod, Robert Müsil, Stefan Zweig, Thomas Mann ou Franz Kafka). Malia a relativa brevidade da súa carreira literaria, acadaría un estilo maduro e moderno, cunha prosa complexa na liña da mellor literatura do momento. A tradución dende o alemán orixinal debémoslla a Roberto Rivas Couce.

Boas lecturas de outono!

V edición do Premio Realia de Tradución Literaria

Acta do xurado

Reunido na cidade de Pontevedra a mañá do 30 de xullo de 2025, o xurado, conformado por Montserrat Paz Núñez, Silvia Pérez Tato e Isabel Soto López, así como Alejandro Tobar Salazar (con labores de secretario, con voz e sen voto), decidiu outorgar por unanimidade o V Premio Realia de Tradución Literaria á obra intitulada A tolemia (orix. La bogeria), de Narcís Oller, que tras a abertura da correspondente plica resultou ser un traballo de Rafael Vilar González (Cee, 1968).

Nesta quinta edición, as novelas e novelas curtas presentadas a concurso chegaron a un total de dez, traídas dende seis linguas distintas. Tras a lectura rigorosa de cada peza, os membros do xurado acordaron reflectir na presente acta as seguintes consideracións:

A tolemia, publicada orixinalmente en 1899, é unha escolla pertinente que porá fin a unha ausencia notable no corpus galego de literatura traducida. O traballo presentado salienta pola naturalidade coa que flúe o texto sen afastarse do ton do orixinal, mesmo cando reproduce certas pasaxes de corte coloquial ou humorístico. Alén de que a obra deberá ser adaptada aos criterios lingüísticos da editorial, o aparato de notas talvez ampliado e algunha outra cuestión de estilo revisada, a escolla e o traballo tradutolóxico desenvolvido é estimable e digno merecedor do premio.

O autor da narración, Narcís Oller (Valls, 1846-Barcelona, 1930) é recoñecido como o creador da novela catalá moderna. A súa personalidade e obra están estreitamente ligadas co marco político e cultural derivado da Revolución de setembro de 1868. A tolemia afonda, dende a técnica naturalista, nas teorías científicas en discusión na súa época (determinismo biolóxico e social) arredor da enfermidade mental.

A editorial convocadora quere facer constar o seu agradecemento aos membros do xurado e aos responsables do Concello de Santiago de Compostela e, outra volta, reitera o seu recoñecemento sincero aos tradutores e tradutoras que se presentaron ao certame.

30 de xullo de 2025

Os membros do Xurado

Listado de la etiqueta: narcís oller

Outono 2025, novelas de Weiß e Oller

Rafa Vilar gaña o V Premio Realia con A tolemia